April 22, 2016

13 วิธีป้องกันตนเอง...ในวันที่หมอกควันปกคลุมเมือง

ช่วงหน้าร้อนและแล้ง หลายพื้นที่ของประเทศไทยมักจะถูกปกคลุมไปด้วยหมอกควันจากไฟป่า ซึ่งมีความรุนแรงจากการเผาไหม้เป็นบริเวณกว้างจนยากต่อการควบคุม โดยเฉพาะในพื้นที่ทางภาคเหนือของไทย หลายจังหวัดต้องเผชิญกับภาวะปัญหาหมอกควันไฟป่าปกคลุมทุกปี ซึ่งควันไฟนี้จะมีการเผาไหม้ไม่สมบูรณ์ ทำให้มีเขม่าควันและก๊าซพิษต่างๆ เกิดขึ้นจำนวนมาก ส่งผลกระทบต่อประชาชนในพื้นที่ ทำให้มีปัญหาสุขภาพตามมามากมาย

ค่ามาตรฐานหมอกควัน

โดยค่ามาตรฐานของฝุ่นละอองในอากาศ หากวัดได้ <120 ไมโครกรัม ต่อ ลบ.ม. ถือว่าอยู่ในเกณฑ์ปกติ แต่หากวัดได้ 120-130 ไมโครกรัม ต่อ ลบ.ม. จะเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพของผู้อยู่ในกลุ่มเสี่ยง และหาก >300 ไมโครกรัม ต่อ ลบ.ม. จะเริ่มส่งผลกระทบกับประชาชนทั่วไป

หมอกควันไฟป่า อันตรายที่คาดไม่ถึง

หมอกควันไฟป่าที่เกิดขึ้นนั้นมักมาจากการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ ประกอบด้วยก๊าซพิษอันตรายหลายชนิด อาทิ

ก๊าซคาร์บอนมอนนอกไซด์ จะทำให้ร่างกายขาดออกซิเจน

ก๊าซไฮโดรเจนซัลไฟด์ ทำให้ทางเดินหายใจเกิดการระคายเคือง ทั้งยังเข้าไปทำลายเนื้อเยื่อปอด ถึงขั้นทำให้ปอดบวมน้ำได้

สารไดออกซิน เกิดจากสารอินทรีย์ระเหย และก๊าซโอโซน ทำให้ทางเดินหายใจระคายเคือง ปอดอักเสบ หากได้รับสารนี้นานๆ หลายปีอาจทำให้เป็นมะเร็งได้

ฝุ่นละอองของคาร์บอน ฝุ่นควันที่เกิดขึ้นจะมีทั้งที่มาจากเขม่าควันธรรมดา และเขม่าควันที่เกิดจากสารเคมีอันตราย มีผลทำให้ระบบทางเดินหายใจ ได้แก่ จมูก คอ หลอดลม และปอด เกิดการระคายเคือง หากฝุ่นละอองมีขนาดเล็กมากกว่า 10 ไมโครเมตร (PM10) ฝุ่นขนาดเล็กนี้สามารถเข้าสู่ปอดได้ ทำให้ปอดอักเสบ

สำหรับปัญหาหมอกควันไฟ ที่ลอยคลุ้งมจากที่ไกลนั้น เขม่าควันและก๊าซพิษจะถูกเจือจางลงจากแรงลมพัด แต่หากควันไฟมีมากก็อาจทำให้ประชาชนในบริเวณนั้น เกิดอาการแสบตา ตาแดง น้ำมูกไหล หายใจลำบาก ไอ เจ็บคอ คออักเสบ ซึ่งจะเป็นอันตรายมากต่อผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง โดยเฉพาะเด็ก สตรีมีครรภ์ ผู้สูงอายุ ผู้ที่เป็นโรคหอบหืด ภูมิแพ้ โรคหัวใจ อาจมีอาการกำเริบได้

15 วิธีป้องกันตนเองให้ปลอดภัยจากหมอกควัน

สำหรับประชาชนที่อยู่ในพื้นที่ควันไฟป่าปกคลุมโดยเฉพาะในเขตพื้นที่ภาคเหนือ เรามีวิธีป้องกันตนเองจากหมอกควัน ดังนี้

1 ใช้หน้ากากอนามัย หากอยู่ในบริเวณที่มีควันไฟและหมอกควันควรใช้หน้ากากอนามัย หรือผ้าที่ทำด้วยฝ้ายหรือผ้าลินินพันหลายๆ ทบมาคาดปากและจมูก เพื่อป้องกันควันไฟ หรือให้พรมน้ำที่ผ้าหมาด ๆ จะช่วยซับกรองก๊าซพิษได้มากขึ้น

2 เปลี่ยนหน้ากากหรือผ้าคาดปากบ่อยๆ หากหน้ากากที่ใช้อยู่เริ่มสกปรก หรือเรารู้สึกหายใจไม่สะดวก อาจเกิดจากมีเขม่าควันเกาะติดอยู่มาก ควรเปลี่ยนแผ่นใหม่จะช่วยให้หายใจได้สะดวกขึ้น

3 ปิดประตูหน้าต่างไม่ให้ควันเข้ามา ถ้าอาคารบ้านเรือนเราไม่มีระบบระบายอากาศให้ปิดประตูหน้าต่างเพื่อป้องกันไม่ให้ควันไฟเข้ามา

4 ไล่ควันไฟออกไปจากบ้านเรือน โดยใช้พัดลมเป่าไล่ออกไปภายนอกบ้านในทิศทางเดียวกัน

5 เปลี่ยนหรือล้างระบบกรองอากาศเป็นประจำ อาคารขนาดใหญ่ ศูนย์การค้า ห้องเรียน ศูนย์เลี้ยงเด็ก สถานพยาบาล หรือที่ที่ต้องมีการกรองอากาศจากภายนอกเข้ามาสู่ในอาคาร ควรมีการเปลี่ยน/ล้าง ระบบกรองอากาศเป็นประจำ

6 ดูแลผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะผู้ที่เป็นโรคหอบหืด เด็ก ผู้สูงอายุ ผู้พิการ หรือผู้ที่ไม่สามารถช่วยตัวเองได้ ควรพาออกจากที่ที่มีหมอกควันมาก หรือหากมีอาการผิดปกติ ให้นำผู้ป่วยส่งแพทย์โดยเร็ว

7 ดื่มน้ำเปล่า หรือชาเจือจางมากๆ ควรดื่มน้ำให้ได้วันละ 2-3 ลิตร โดยสังเกตจากสีปัสสาวะควรใส หรือสีเหลืองจาง ถ้าปัสสาวะมีสีเข้มให้ดื่มน้ำเพิ่มขึ้น เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ ลดภาวะเลือดหนืด ปอดและหัวใจจะทำงานหนัก เพิ่มความเสี่ยงการเป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต และควรเลี่ยงเครื่องดื่มไม่เติมน้ำตาล เพราะจะทำให้อ้วน

8 หลีกเลี่ยงการออกนอกอาคาร ทำงาน หรือออกกำลังกายในที่กลางแจ้ง เพราะที่เหล่านี้จะมีหมอกควันสูงกว่าในอาคาร เพิ่มความเสี่ยงการได้รับควันพิษมากขึ้น เป็นวิธีป้องกันตัวเองจากหมอกควันได้ดีที่สุด

9 ถูพื้นให้บ่อยขึ้นแทนการกวาดบ้าน เพราะการกวาดบ้านจะทำให้ฝุ่นละอองฟุ้งกระจายในบ้านมากขึ้น

10 ลดการทานเนื้อสัตว์ให้น้อยลง หันมาทานพืชผักผลไม้ให้มากขึ้น เพื่อเพิ่มสารต้านอนุมูลอิสระให้กับร่างกาย

11 ไม่ควรเป่าลมแอร์-พัดลมใส่ลำตัวโดยตรง เพราะร่างกายจะสูญเสียความร้อนจากการระเหยของน้ำอย่างรวดเร็ว ทำให้อุณหภูมิของร่างกายเย็นลงเร็ว เป็นสาเหตุให้ป่วยง่าย รวมถึงไม่ควรสวมเสื้อผ้าเปียกในห้องแอร์หรือที่ที่มีลมพัดแรงด้วย เป็นอีกหนึ่งเคล็ดลับวิธีป้องกันตัวเองจากหมอกควันที่หลายคนอาจยังไม่รู้ก็ว่าได้ค่ะ

12 งดการเผาที่จะเพิ่มควันไฟ ทุกคนต้องช่วยกันตระหนักว่าไม่ควรเผาสิ่งใดเพิ่ม เพราะควันไฟจะทำให้อากาศเลวร้ายมากยิ่งขึ้นไปอีก

13 ติดตามข่าวเตือนภัยอยู่เสมอ เพื่อจะได้หลีกเลี่ยงการเดินทางหรือเข้าไปอยู่ในบริเวณที่มีหมอกควันปกคลุมมากๆ

ลองนำวิธีป้องกันตัวเองจากหมอกควันที่แนะนำเหล่านี้ไปใช้กันดู เพื่อให้เรารับมือหมอกควันในหน้าร้อนนี้ได้อย่างรู้เท่าทันและปลอดภัย สุขภาพดี แข็งแรงกันนะคะ

บทความอื่นๆ ที่เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ