9 สมุนไพรห้ามเลือด...แผลสมานไว ด้วยสมุนไพรใกล้ตัว

ในสมัยก่อน หากเป็นช่วงเวลาที่ความเจริญทางการแพทย์ยังเข้าไม่ถึง หรือยังอยู่ในท้องที่ทุรกันดาร เมื่อเจ็บป่วยหรือได้รับความบาดเจ็บที่ต้องการการห้ามเลือด สามารถใช้สมุนไพรไทยหลายๆ ชนิดมาห้ามเลือดได้แทน เพราะกว่าจะรอไปหาหมอนั้นก็ลำบาก จึงเลือกที่จะดูแลรักษาตัวเองก่อนเท่าที่จะทำได้ การห้ามเลือดด้วยสมุนไพรบ้านๆ ที่หาได้รอบตัวจึงเป็นหนึ่งในภูมิปัญญาชาวบ้านที่ยังส่งต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน

1. ใบเสือหมอบ หรือเรียกอีกชื่อว่าใบสาบเสือ เป็นสมุนไพรอันดับต้นๆ ที่ถูกนำมาใช้ห้ามเลือดกันมาตั้งแต่โบราณ นับว่าเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านอย่างหนึ่ง สมัยที่ผู้เขียนยังเป็นเด็กแล้วเล่นซนจนเป็นแผลเลือดออก คุณยายไปหาใบสาบเสือมาโขลกๆ จนละเอียด แล้วเอามาโปะที่แผล เลือดหยุดไหลในเวลาไม่นานเลยค่ะ

2. ใบฝรั่ง ใบฝรั่งก็มีสรรพคุณในการห้ามเลือดได้ดีเหมือนใบสาบเสือ และแน่นอนว่าสามารถหาได้ง่ายกว่าด้วย ดังนั้นเลือกใช้ใบฝรั่งแทนก็ได้เช่น โดยนำมาใบฝรั่งสดไม่แก่หรืออ่อนเกิน 3-4 ใบ มาโขลกให้ละเอียด ผสมกับน้ำปูนใสเล็กน้อย แล้วเอามาโปะที่แผล ช่วยให้เลือดหยุดไหลได้อย่างรวดเร็วค่ะ

3. หนุมานนั่งแท่น ตัวยาที่ช่วยให้เลือดหยุดไหลของสมุนไพรชนิดนี้คือน้ำยางค่ะ ดังนั้นไม่ต้องทำอะไรให้ยุ่งยากเลย เพียงแค่นำหักก้านแล้วนำน้ำยางสดๆ มาหยดใส่แผล ก็ช่วยห้ามเลือดได้แล้ว

4. หญ้าแห้วหมู นำใบหรือต้นหญ้าแห้วหมูสักครึ่งกำมือมาโขลกให้ละเอียด ผสมน้ำปูนใสให้เข้ากัน เอามาพอกแผลทิ้งไว้ ช่วยห้ามเลือด ทำให้แผลสมานกันได้ดี แผลแห้งและหายเร็ว

5. ใบบัวบก เป็นสมุนไพรที่ขึ้นชื่อเรื่องแก้ช้ำใน (ไม่ได้เกี่ยวกับการอกหักแต่อย่างใด) เพียงนำใบบัวบกประมาณ 1 กำมือ มาโขลกจนละเอียด แล้วพอกแผลสด นอกจากช่วยห้ามเลือดยังมีสรรพคุณอื่นอีกหลายอย่างเช่น บรรเทาอาการอักเสบ ลดการปวดบวม ช่วยให้แผลสมานตัวได้เร็ว ลดการเกิดรอยแผลเป็นหลังแผลหายด้วยค่ะ

6. สีเสียดลาว ส่วนที่เป็นยาช่วยห้ามเลือดนั้นได้มาจากน้ำยาง โดยยางที่ได้จากลำต้นสีเสียดลาวนั้นจะมีลักษณะเป็นสีน้ำตาล แข็งแต่เปราะแตกง่าย นำไปเคี่ยวกับน้ำจนงวดแข็ง จากนั้นเทใส่พิมพ์ให้แข็ง เวลาจะใช้ห้ามเลือดให้นำมาฝนกับน้ำสะอาด แล้วหยดใส่แผลค่ะ

7. กระเม็ง ใช้ต้นสดตำจนแหลกแล้วพอกแผล หรือจะนำไปตากแห้ง บดให้ละเอียดแล้วมาโรยใส่แผลก็ใช้ได้ค่ะ

8. เบญกานี ลูกเบญกานีแห้ง นำมาบดเป็นผงละเอียด แล้วโรยแผล ช่วยห้ามเลือดและสมานแผล

9. ว่านไก่น้อย นำส่วนที่เป็นขนสีทองมาบดให้ละเอียด ซึ่งเป็นที่มีสรรพคุณในการห้ามเลือดดีที่สุด ใช้โรยบนบาดแผล ช่วยให้เลือดแข็งตัวได้เร็ว เหมาะสำหรับแผลที่เกิดจากของมีคมทุกชนิด ตะปูตำ ปลิงกัด สุนัขกัด รวมถึงใส่ฟันหลังจากถอนฟันได้อีกด้วย

1. การใช้สมุนไพรใส่แผล ไม่ว่าจะในรูปแบบพอก แปะ หยด ฝนใส่แผล สิ่งที่สำคัญที่สุดคือการรักษาความสะอาด ก่อนจะทำให้มาใช้ให้นำมาสมุนไพรไปล้างให้สะอาด ล้างมือให้สะอาดก่อนปรุงหรือทายาด้วยนะคะ

2. ถ้าเป็นยาพอก ต้องเปลี่ยนยาใหม่ทุกวัน

3. ห้ามให้แผลถูกน้ำเด็ดขาด

ไม่น่าเชื่อเลยว่า จะมีสมุนไพรที่ช่วยห้ามเลือดได้หลากหลายชนิดแบบนี้ บางชนิดเรียกว่าอยู่ข้างๆ ตัวเรานี่เองค่ะ น่าชื่นชนบรรพบุรุษของพวกเราที่เฉลียวฉลาด ที่ได้ค้นพบและถ่ายทอดความรู้ดีๆ แบบนี้มาจนถึงรุ่นลูกหลาน ดังนั้นพวกเราต้องช่วยกันอนุรักษ์ก่อนที่ภูมิปัญญาดีๆ แบบนี้จะสูญหายไปนะคะ