“พิมเสน” สรรพคุณและประโยชน์มากกว่าหอมเย็น ชื่นใจ

“พิมเสนน้ำ” ขวดเล็กๆ สวยงามที่เราเห็นทั่วไปกันตามร้านขายยาต่างๆ หรือจากการแจกตามงานเทศกาล เป็นที่นิยมกันไม่น้อย หลายๆ คนชอบพกติดตัวเอาไว้อาศัยกลิ่นหอมๆ ของพิมเสนที่มีประโยชน์หลายอย่าง ช่วยให้สดชื่นก็ได้ แก้วิงเวียนศีรษะ หน้ามืดตาลายก็ได้ พิมเสนถูกนำมาใช้อย่างแพร่หลายตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันสำหรับเป็นส่วนผสมในยาหอมหรือเครื่องหอมต่างๆ ของไทย แต่คนส่วนใหญ่มักเห็นพิมเสนในรูปแบบที่ผ่านการแปรรูปมาแล้ว ว่าแต่จริงๆ แล้วพิมเสนนั้นทำมาจากอะไร หน้าตาเป็นอย่างไรกันแน่ สรรพคุณและประโยชน์ของพิมเสนมีมากมายแค่ไหน สามารถหาคำตอบได้ที่นี่ค่ะ 

พิมเสนมีลักษณะเป็นเกล็ดสีขาวขนาดเล็ก มีกลิ่นหอมเย็น ระเหิดได้แต่ระเหิดช้ากว่าการบูร ติดไฟได้ ควันเยอะแต่ไม่มีขี้เถ้า ละลายในน้ำได้ยาก พิมเสนบริสุทธิ์ที่ได้จากการระเหยของยางไม้จะมีรูปร่างหกเหลี่ยม เปราะและแตกง่าย สมัยก่อนนิยมนำไปใส่ในหมากพลูสำหรับเคี้ยวเพื่อเพิ่มรสชาติหอมเย็น

โดยทั่วไปแล้วพิมเสนแบ่งได้ 2 ชนิดคือ พิมเสนแท้หรือพิมเสนจากธรรมชาติกับพิมเสนเทียมหรือพิมเสนสังเคราะห์ซึ่งมีที่มาต่างกัน ดังนี้

2. พิมเสนเทียม หรือ พิมเสนสังเคราะห์ ได้มาจากการระเหยหรือกลั่นจากเนื้อไม้ มีต้นไม้หลายชนิดที่สามารถสกัดนำพิมเสนออกมาได้ เช่น เปราะหอม หนาดหรือต้นการบูร เป็นต้น โดยส่วนใหญ่จะสกัดได้จากส่วนเนื้อไม้และใบ แต่พืชบางชนิดสามารถสกัดได้เกือบทุกๆ ส่วน นอกจากสกัดจากเนื้อไม้แล้วอาจจะได้จากการสังเคราะห์ด้วยวิธีการทางเคมีจากน้ำมันสน

1. พิมเสนมีสรรพคุณแก้ลมวิงเวียน เมารถ เมาเรือ ปวดศีรษะ หน้ามืด ทำให้ร่างกายสดชื่น ช่วยกระตุ้นสมอง กระตุ้นหัวใจ กระตุ้นการตื่นตัวของร่างกาย

2. พิมเสนมีสรรพคุณเป็นยาเย็น ช่วยดับพิษร้อนในร่างกาย ช่วยบำรุงหัวใจและปอด ช่วยขับเหงื่อ

3. พิมเสนช่วยแก้ไอ ขับเสมหะในปากและลำคอ แก้หลอดลมอักเสบ ต่อมทอนซิลอักเสบ หูและคออักเสบ

4. พิมเสนช่วยรักษาแผลในปาก ปากเปื่อย ปากเป็นแผล เหงือกอักเสบ เหงือกบวม

5. พิมเสนช่วยขับลม แก้อาการจุกเสียดแน่นท้อง ท้องอืด ท้องเฟ้อ ช่วยให้เรอและผายลม แก้ปวดท้อง แก้ท้องร่วงที่ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อ

6. พิมเสนช่วยรักษาแผล แผลสด แผลเปื่อยต่างๆ และยังลดอาการผิวหนังอักเสบ เคล็ดขัดยอก ฟกช้ำ ลดอาการปวดบวมตามผิวหนัง โดยการนำผงพิมเสนบริสุทธิ์มาโรยบาดแผลภายนอก

7. พิมเสนใช้ทาช่วยรักษาโรคผิวหนัง ผดผื่นคัน โรคกลากเกลื้อน หรือฆ่าเชื้อโรคต่างๆ ตามผิวหนัง เป็นต้น

9. พิมเสนสามารถนำมาเป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่นผสมในลูกประคบช่วยแต่งกลิ่นและบรรเทาอาหารปวดเมื่อย หรือใส่ในน้ำหอม น้ำอบไทย พิมเสนน้ำ ยาหม่อง เป็นต้น

1. พิมเสนแบบเกล็ด ควรเก็บไว้ในภาชนะปิดมิดชิด ในที่แห้งและเย็นเพื่อป้องกันการระเหิด

2. สตรีมีครรภ์ห้ามรับประทานพิมเสน

3. การรับประทานพิมเสนในปริมาณมากเกินไปส่งผลต่อระบบการทำงานของสมอง ทำให้ความจำสับสน และอาจคลื่นไส้อาเจียนได้

4. ไม่ควรสูดดมพิมเสนติดต่อกันเป็นระยะเวลานานๆ เนื่องจากความเข้มข้นของกลิ่นอาจก่อให้เกิดความระคายเคืองในโพรงจมูก ผู้ใดที่โพรงจมูกอักเสบจากการติดเชื้อ ผู้ป่วยโรคไซนัสควรหลีกเลี่ยง

1.พิมเสนน้ำ เป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย สำหรับพิมเสนน้ำ พิมเสนน้ำนั้นมีส่วนผสมหลักๆคือเกล็ดพิมเสน เมนทอล การบูร น้ำหอม น้ำมันระกำ น้ำมันสะระแหน่ เป็นต้น นำมาผสมกันแล้วบรรจุลงไปในขวดเล็กๆ บางครั้งจะถูกนำมาแจกเป็นของชำร่วยตามเทศกาลงานต่างๆ

3. เครื่องหอมต่างๆ เช่น ยาหม่อง น้ำหอม น้ำอบไทย ลูกประคบ มักมีการใส่พิมเสนลงไปเพื่อแต่งกลิ่นให้หอมเย็นมากยิ่งขึ้น

สำหรับใครที่อ่านมาถึงตรงนี้คงรู้จัก "พิมเสน" กันมากขึ้นไม่มากก็น้อย จริงๆ แล้วพิมเสนขวดๆ ที่เราใช้ดมใช้ทากันนั้นเป็นเกล็ดสีขาวที่มักถูกสกัดมาจากต้นไม้นั่นเอง ซึ่งพิมเสนเป็นสิ่งที่ถูกนำมาใช้ประโยชน์กันอย่างแพร่หลายทั้งในอดีตและปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสมัยโบราณ พิมเสนนั้นมีราคาแพงมากๆ จนกระทั่งมีสำนวนไทยที่ว่า "อย่าเอาพิมเสนไปแลกกับเกลือ" เลยทีเดียว ใครที่ชอบของหอมๆ พกพิมเสนน้ำติดตัวไว้สักขวด ช่วยให้หอมเย็นชื่นใจไม่น้อยเลย