5 เคล็ดลับ...เสริมสร้างวินัยให้ลูกรัก เหมือนเด็กญี่ปุ่น

คำว่าวินัยกับเด็กดูเป็นอะไรที่ห่างไกลกัน ผู้ปกครองหลายท่านจึงได้ปล่อยปละละเลย เพราะคิดว่าลูกยังเป็นเด็กคงไม่รู้เรื่อง แต่การปลูกฝังวินัยให้กับเด็กเป็นสิ่งที่จำเป็นมาก ตัวอย่างที่เราเห็นได้ชัดเจนมากคือในประเทศญี่ปุ่น ชาวญี่ปุ่นจะมีการปลูกฝังเรื่องวินัยให้กับเด็กตั้งแต่ยังเล็ก ซึ่งไม่ใช่เป็นการไปโรงเรียนกวดวิชา หรือการเรียนพิเศษอย่างหนัก แต่สิ่งที่เขาสอนเด็กของเขาคือการแบ่งงานในบ้านให้รับผิดชอบ หรือการสอนให้เด็กทำงานบ้านนั่นเอง

5 เคล็ดลับ เสริมสร้างวินัยเหมือนเด็กญี่ปุ่น

วิธีการปลูกฝังให้เด็กมีวินัยในญี่ปุ่นจะใช้วิธีการซึ่งเป็นแบบแผน ไม่ใช่คิดจะให้เด็กรับผิดชอบหรือทำอะไรก็ได้ หรือทำตามคำสั่งของพ่อหรือแม่ แต่เป็นการมอบหมายงานที่เป็นกิจลักษณะ เพราะการที่เราสั่งเขาเป็นครั้งคราวโดยที่ไม่มีการตกลงกัน นอกจากจะไม่ช่วยในเรื่องการปลูกฝังวินัยแล้ว ยังทำให้เขาเป็นคนไม่มีวินัย เอาแต่คอยรับคำสั่ง ถ้าไม่สั่งก็ไม่ทำ ดังนั้นสิ่งที่พ่อแม่ควรมอบหมายให้กับลูกคือ การรับผิดชอบงานนั้นๆ ด้วยความเต็มใจ และเขาได้มีส่วนร่วมในการตัดสินใจ และวางแผนงานด้วยตัวของเขาเอง ซึ่งเขามีวิธีการดังนี้

1 สร้างวินัยตั้งแต่ยังเด็ก  ในวัยเด็กประมาณ 2 ขวบ คนญี่ปุ่นจะฝึกให้ลูกทำกิจวัตรประจำวันด้วยตนเอง เช่น ใส่เสื้อผ้า แปรงฟัน ขับถ่าย รับประทานอาหาร โดยมีคุณพ่อคุณแม่คอยช่วยอยู่ข้างๆ และคอยชื่นชมเขาเมื่อเขาทำดี โดยไม่ได้คาดหวังว่าเขาจะทำได้ 100% เมื่อเขาอายุมากขึ้นประมาณ 3-4 ขวบ เขาจะสามารถทำสิ่งต่างๆ เหล่านี้ได้ดี นี่เป็นการฝึกวินัยขั้นต้นให้กับเด็ก

2 มอบหมายหน้าที่เล็กน้อยให้ทำ พออายุ 5 ขวบ ชาวญี่ปุ่นจะมอบหมายงานบ้านให้แก่เด็ก ซึ่งเป็นการมอบหมายสิ่งเล็กๆ น้อยๆ เช่น มอบหมายหน้าที่ให้เขาคอยหยิบจับของช่วยแม่ หรือเก็บของช่วย เป็นกิจวัตรประจำวันโดยต้องมีการพูดคุย ตกลงกันเสียก่อน เพื่อให้เขาได้รู้หน้าที่และสิ่งที่เขาจะต้องทำ

3 มอบหมายงานบ้านเป็นกิจลักษณะ  เมื่ออายุมากขึ้นพอที่เขาจะช่วยได้ประมาณ 7 ขวบ คุณพ่อคุณแม่ชาวญี่ปุ่นจะมอบหมายงานบ้านที่เป็นกิจลักษณะให้เขา โดยให้ลูกมีส่วนช่วยในการเลือกสิ่งที่เขาอยากทำ และให้ทำเป็นประจำ เช่น ล้างจานในมื้ออาหารเย็น ทำความสะอาดบ้านทุกวันเสาร์ เป็นต้น เพราะการมอบหมายงานบ้านให้ลูกทำ จะช่วยให้เขาฝึกการวางแผน ว่าเขาต้องทำอะไรบ้างในแต่ละวัน หรือเวลาไหนที่เขาต้องทำงานบ้าน สิ่งไหนสำคัญและสิ่งไหนที่ไม่สำคัญ ควรทำอะไรก่อนหรือหลัง โดยมีพ่อแม่ควรให้คำปรึกษา และชี้แนะกับเขา สิ่งเหล่านี้จะส่งผลต่อความคิดของลูกให้เขากลายเป็นเด็กดีมีวินัยได้เลยทีเดียว

4 กำหนดตารางกิจวัตรประจำวัน การกำหนดตารางกิจวัตรประจำวันให้ลูกได้ทำตั้งแต่เด็กจะเป็นการปลูกฝังวินัยให้กับเขา ซึ่งการทำตารางเวลานี้จะทำให้ลูกน้อยของคุณเข้าใจและรู้ถึงคุณค่าของเวลาไปอย่างอัตโนมัติ ทำให้เขาเรียนรู้ว่า เมื่อไหร่คือเวลากิน เมื่อไหร่คือเวลาเล่น หรือเวลานอน ซึ่งการทำตารางกิจวัตรประจำวันเป็นวิธีการสร้างวินัยให้กับลูกอย่างได้ผล

5 ทำตัวเป็นตัวอย่างที่ดี  เพราะเด็กเป็นวัยของการเลียนแบบ เมื่อคุณอยากให้ลูกมีวินัย สิ่งแรกที่คุณต้องทำคือทำตัวเองให้เป็นคนมีวินัยให้เขาเห็น อาจจะเป็นเรื่องง่ายๆ เช่น การทิ้งขยะให้ถูกที่ การปฏิบัติตามกฎจราจร การเข้าแถวรอคิวอาหาร เป็นต้น แบบอย่างที่ดีจะทำให้เด็กซึมซับพฤติกรรมที่ดีไปด้วย

คุณภาพของเด็กไม่ใช่การเป็นเด็กเก่งเพียงอย่างเดียว แต่เขาต้องเป็นเด็กดีและมีวินัยด้วย เพราะอนาคตของชาตินั้นอยู่ที่เด็กในวันนี้ การปูพื้นฐานเรื่องวินัยให้กับเด็กจึงเป็นเรื่องที่สำคัญมากในการสร้างสังคมที่ดีและมีคุณภาพในอนาคต และยังเป็นการสร้างรากฐานการใช้ชีวิตให้กับเจ้าตัวเล็กของเรา ซึ่งความหมายของวินัย ก็คือการเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกับคนอื่นนั่นเอง

บทความอื่นๆ ที่เกี่ยวกับพฤติกรรมของลูกน้อย

5 วิธีพื้นฐาน…เลี้ยงลูกอย่างไร ให้เป็นเด็กฉลาด

6 สิ่งต้องทำ…ถ้าอยากให้ลูกน้อยเชื่อฟัง

7 เคล็ดลับง่ายๆ…เลี้ยงลูกให้อารมณ์ดี

6 วิธี เปลี่ยนเด็กอารมณ์ร้าย…ให้เป็นเด็กอารมณ์ดี