ดนตรีบำบัดสมอง...

จูนสมองด้วยคลื่นเสียง

ดนตรีบำบัด ในปัจจุบันมีการใช้อย่างแพร่หลายในวงการแพทย์ นอกจากนี้ยังมีการวิจัยอีกมากมายที่เกี่ยวข้องกับการใช้เสียงดนตรีมาบำบัดอาการเจ็บป่วยและผิดปกติต่าง ๆ และหนึ่งในการบำบัดด้วยดนตรีที่ส่งผลมากและเห็นผลชัดเจนที่สุดก็คือ ดนตรีบำบัดสมอง ซึ่งมักจะใช้กับผู้ป่วยที่มีความผิดปกติทางสมองตั้งแต่กำเนิดหรือสมองมีการพัฒนาที่ช้ากว่าปกตินั่นเอง

การใช้ดนตรีบำบัดสมองกับผู้ป่วยที่มีความผิดปกติทางสมอง

การรักษาผู้ป่วยที่มีความผิดปกติทางสมองด้วยดนตรีบำบัดมีมานานหลายทศวรรษแล้ว มีการจารึกมาตั้งแต่สมัยกรีกโบราณที่มีการใช้เครื่องดนตรีในการรักษาผู้ป่วย (ผู้นับถือเทพเจ้า Apollo ในยุคสมัยกรีกโบราณใช้เครื่องดนตรีและเสียงเพลงในการรักษาผู้ป่วย) ในปัจจุบันมีการวิจัยมากมายที่แสดงให้เห็นว่าเสียงดนตรีมีผลต่อพัฒนาการทางสมองของผู้ป่วยที่มีความผิดปกติ เช่น การทดลองของนักวิจัยประเทศฟินแลนด์ที่ค้นพบว่า เสียงเพลงส่งผลโดยตรงกับสมองส่วน ฮิปโปแคมปัส ทำให้เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของสมองได้ดีขึ้น และส่งผลให้ความจำดีขึ้นอีกด้วย นอกจากนี้ยังมีนักวิจัยมากมายที่ให้ความสนใจเกี่ยวกับคลื่นเสียงและดนตรีในการบำบัดสมอง

ประเภทของเสียงและดนตรีบำบัดสมอง

ทางการแพทย์มีการจัดรูปแบบและประเภทของเสียงที่มีผลต่อการบำบัดจิตใจและสมองออกมาเป็น 3 ประเภทหลักด้วยกันคือ

เสียงธรรมชาติ-ดนตรีบำบัดสมอง

เป็นเสียงที่เกิดจากธรรมชาติ ซึ่งเสียงเหล่านี้จะพบเจอได้จากธรรมชาติไม่ว่าจะเป็นเสียงนกร้อง น้ำตก เสียงลมพัด และอื่น ๆ เสียงประเภทนี้จะมีความถี่ต่ำและมีรูปแบบของเสียงที่ทำให้เกิดความรู้สึกผ่อนคลาย

เสียงดนตรี-ดนตรีบำบัดสมอง

เป็นเสียงที่เกิดจากการเรียบเรียงทำนองและคำร้องให้เข้าจังหวะจนทำให้เกิดเสียงที่ไพเราะ โดยจะมีการแบ่งประเภทเป็น Trance music และ Rhythmic music โดยรูปแบบของเสียงจะต่อเนื่องและสามารถชักจูงอารมณ์ของผู้ฟังได้เป็นอย่างดี

เสียงความถี่-ดนตรีบำบัดสมอง

เป็นเสียงที่เกิดขึ้นจากสิ่งรอบตัว เสียงประเภทความถี่นี้จะเป็นเสียงที่มีความถี่ต่ำและมนุษย์จะไม่สามารถได้ยินเสียงประเภทนี้ได้โดยตรง แต่เสียงประเภทนี้จะส่งผ่านไปยังคลื่นสมองโดยที่ไม่รู้ตัวและมีผลกับการทำงานของสมองด้วย

เสียงทั้ง 3 ประเภทนี้เมื่อใช้ในรูปแบบที่เหมาะสมจะช่วยบำบัดผู้ป่วยที่มีอาการผิดปกติทางสมองได้ ซึ่งคลื่นเสียงแต่ละประเภทจะเข้าไปกระตุ้นส่วนประสาทต่าง ๆ ในสมองของมนุษย์ ทำให้สมองเกิดการตอบสนองและพัฒนาเพื่อรับรู้ กระตุ้นให้เกิดการพัฒนาและการเรียนรู้ได้เป็นอย่างดี

ประโยชน์อื่นๆ จากดนตรีบำบัดสมอง

จริง ๆ แล้วการฟังเสียงดนตรีต่าง ๆ ไม่ได้มีผลเพียงแค่ผู้ป่วยที่มีความผิดปกติทางสมองเท่านั้น คนปกติก็สามารถใช้ดนตรีบำบัดสมองได้ด้วยเช่นกัน แต่ไม่ได้บำบัดในเชิงของการกระตุ้นหรือการพัฒนาสมอง แต่จะเป็นการบำบัดในรูปแบบของการพัฒนาความจำและการผ่อนคลายเพื่อกำจัดความเครียด นอกจากนี้เสียงดนตรียังส่งผลต่อพัฒนาการทางด้านสมองของเด็กทารกและเด็กวัยเจริญเติบโต ช่วยให้สามารถเรียนรู้และจดจำได้ดีขึ้นอีกด้วย

เสียงดนตรีถือว่าเป็นเสียงที่มีความพิเศษและน่าอัศจรรย์มาก เพราะนอกจากจะเป็นเสียงที่ทำให้ผ่อนคลายและแสดงอารมณ์ต่างๆ ได้แล้ว ยังช่วยในเรื่องของการรักษาทั้งด้านจิตใจและร่างกายได้อีกด้วย สำหรับคนปกติอาจจะไม่ต้องถึงขั้นใช้ดนตรีเพื่อการบำบัดรักษา แต่สามารถใช้ในการผ่อนคลายจากความเครียดหรือความเหนื่อยล้าจากการทำงานได้

บทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับ "ดนตรีบำบัด"

ดนตรีบำบัดความเครียด...การผ่อนคลายด้วยเสียงเพลง

ดนตรีบำบัดโรค...ดนตรีแห่งการรักษา