อาหารเพื่อสุขภาพ โภชนบำบัด January 16, 2018 Share 11 Tweet Pin 0 ประโยชน์ของ “ถั่วเน่า” อาหารพื้นบ้าน ภูมิปัญญาดีๆ ของชาวเหนือ“ถั่วเน่า” อาหารขึ้นชื่อชนิดหนึ่งของภาคเหนือที่ถ้าคนภาคอื่นมาได้ยินชื่ออาจจะงงๆ เล็กน้อย ว่าอาหารชื่อแปลกๆ นี้มันกินได้จริงเหรอ? อร่อยหรือเปล่า? รสชาติเป็นยังไง? เห็นคำว่า เน่า บางคนอาจจะไม่ยอมกินก็เป็นได้ แต่จริงๆ แล้วถั่วเน่าเป็นอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพมากที่คนรักสุขภาพต้องลอง หลายคนลองแล้วอร่อยติดใจจนอยากทำรับประทานเองเลยก็มี ว่าแต่ประโยชน์ของถั่วเน่าจะมีดีตรงข้ามกับชื่ออย่างไร ถั่วเน่าทำมาจากอะไร? เรื่องนี้เรามีคำตอบค่ะ ถั่วเน่าทำมาจากอะไร?“ถั่วเน่า” เกิดจากภูมิปัญญาของชาวเหนือซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากชาวไทลื้อและไทใหญ่ ปัจจุบันถั่วเน่ามีทั้งแบบทำรับประทานกันเองในครอบครัวและทำจำหน่ายตามท้องตลาดทั่วไป ซึ่งถั่วเน่ามีหลายประเภทสามารถนำมาประกอบอาหารได้หลายชนิดโดยเฉพาะอย่างยิ่งซุปผักต่างๆ ทำให้อาหารมีรสชาติหอมอร่อย กลมกล่อมมากขึ้น เป็นเครื่องปรุงสำคัญในการประกอบอาหารและใช้แทนกะปิได้ถั่วเน่าทำมาจากถั่วเหลืองโดยมีลักษณะคล้าย “นัตโตะ” หรือถั่วเน่าญี่ปุ่น แต่ต่างกันตรงที่ถั่วเน่ามีรสชาติไม่แน่นอนเพราะใช้จุลินทรีย์ธรรมชาติในการหมัก แตกต่างจากนัตโตะของญี่ปุ่นที่ใช้จุลินทรีย์ที่ผ่านการคัดสรรแล้วจึงมีรสชาติเหมือนกันทุกครั้งที่ทำ ถั่วเน่าเป็นแหล่งโปรตีนคุณภาพดีและเป็นการถนอมอาหารให้เก็บได้ยาวนานมากขึ้นวิธีการทำถั่วเน่าสำหรับวิธีการทำถั่วเน่านั้นไม่ยุ่งยาก เริ่มจากนำถั่วเหลืองมาคัดแยกเมล็ดที่เสียออกก่อน จากนั้นนำไปล้างน้ำให้สะอาดแล้วแช่น้ำเอาไว้ 1 คืนเพื่อให้ถั่วนิ่ม จากนั้นนำไปต้มนานประมาณ 6 ชั่วโมงหรือนานกว่านั้นจนกว่าถั่วจะนิ่มเละ ขั้นตอนต่อไปคือนำตะกร้า กระบุงหรือภาชนะสำหรับหมักถั่วไปรองด้วยใบตองตึง ตักถั่วที่สุกเละแล้วลงไปโดยไม่ต้องรอให้เย็น เพราะหากรอให้เย็นอาจจะมีจุลินทรีย์ชนิดไม่ดีปะปนกับถั่วได้ ใช้ไม้หรือของที่มีน้ำหนักทับด้านบนเอาไว้เพื่อให้ถั่วอบและร้อน หมักในที่ร่มและมีอากาศถ่ายเทสะดวก รอประมาณ 3-4 วัน ถั่วจะมีลักษณะเป็นเมือก มีฝ้าสีขาวรอบๆ เมล็ด มีกลิ่นฉุนเล็กน้อย แสดงให้รู้ว่าถั่วเหลืองกลายเป็น "ถั่วเน่า" ที่สามารถนำมาประกอบอาหารได้ชนิดของถั่วเน่า1. ถั่วเน่าซา คือถั่วเหลืองที่ผ่านการหมักมาแล้ว แต่ยังมีสภาพเป็นเมล็ดอยู่ คล้ายกับเต้าเจี้ยวแต่ไม่มีน้ำ2. ถั่วเน่าเมอะ คือการนำถั่วเน่าซามาบดให้ละเอียด ปรุงรสแล้วนำไปนึ่งจนสุก3. ถั่วเน่าแค็ปหรือถั่วเน่าแข็บ คือการนำถั่วเน่าซาที่ตำหรือบดละเอียดแล้วไปทำแผ่เป็นแผ่นบางๆ ตากแดดจนแห้งสนิท สามารถเก็บได้นานโดยที่รสชาติและกลิ่นยังคงเดิม4. ถั่วเน่าแอ็ป คือถั่วเน่าแค็ปที่นำไปย่างแล้ว มีกลิ่นหอม ใช้รับประทานเป็นขนมขบเคี้ยวได้หรือเป็นกับแกล้มรับประทานกับน้ำพริกแบบเดียวกับแคบหมูก็ได้เช่นกันประโยชน์น่ารับประทานของถั่วเน่า1. ถั่วเน่าอุดมด้วยคุณค่าทางอาหารสูง โดยเฉพาะสารอาหารจำพวกโปรตีนที่มาจากพืช จึงดีต่อผู้สูงอายุรับประทานแทนเนื้อสัตว์2. ประโยชน์ของถั่วเน่าช่วยป้องกันโรคหัวใจ เนื่องจากในถั่วเน่ามีเอนไซม์ pyrazine ที่ช่วยให้เลือดไม่จับตัวเป็นก้อน3. ถั่วเน่ามีสรรพคุณป้องกันโรคกระดูกพรุน เพราะถั่วเหลืองอุดมด้วยแคลเซียมสูง4. ถั่วเน่าช่วยชะลอความแก่ได้ เนื่องจาก ถั่วเน่ามีวิตามินอี สารเลซิตินสูง ที่มีส่วนช่วยรักษาสมดุลของน้ำและไขมันบริเวณผิวหนัง5. ถั่วเน่ามีประโยชน์ในการป้องกันโรคมะเร็งลำไส้6. ถั่วเน่ามีสรรพคุณดี ป้องกันท้องผูก ช่วยห่างไกลโรคริดสีดวงทวาร7. ถั่วเน่ามีฤทธิ์เป็นกรดช่วยยับยั้งจุลินทรีย์ที่ก่อให้เกิดอาการท้องเสีย8. ถั่วเน่าสามารถใช้เป็นเครื่องปรุงแทนกะปิได้ อีกทั้งช่วยเพิ่มความกลมกล่อม และกลิ่นของอาหารให้น่ารับประทานยิ่งขึ้นประโยชน์และสรรพคุณดีๆ ของ “ถั่วเน่า” นอกจากเป็นอาหารท้องถิ่นภูมิปัญญาดีๆ ของชาวบ้านแล้ว ยังเป็นเหมือนเครื่องปรุงรสยอดนิยมที่ขาดไม่ได้เหมือนกะปิของภาคกลาง หรือปลาร้าของภาคอีสาน เป็นอาหารที่มีคุณค่าต่อร่างกาย ทำกินที่บ้านก็ได้ ทำขายก็ไม่เลว รสชาติอร่อย เพิ่มรสกลมกล่อมให้อาหารแถมยังสามารถรับประทานเป็นขนมคบเคี้ยวได้ยามว่างได้อย่างเพลิดเพลิน ปัจจุบันนี้ภูมิปัญญาในเรื่องการทำถั่วเน่าเริ่มเลือนหายไปตามกระแสความเป็นไปของโลก คนที่รู้วิธีทำถั่วเน่ามักเป็นคนเฒ่าคนแก่มากกว่าคนหนุ่มสาว ซึ่งจะน่าเสียดายไม่น้อยทีเดียว หากวันหนึ่งอาหารดีๆแบบถั่วเน่าจะต้องหายไป ดังนั้นใครที่ทำถั่วเน่าได้ อย่าลืมถ่ายทอดเคล็ดลับวิชาการทำให้ลูกหลายเพื่อสืบทอดภูมิปัญญาดีๆ ในการทำถั่วเน่าสืบต่อไป