“อินทนิล” หรืออินทนิลน้ำ ประโยชน์ของไม้ดอกสีสวย มากไปด้วยสรรพคุณ

ต้น "อินทนิล" หรือ "อินทนิลน้ำ" คือ ไม้ยืนต้นชนิดหนึ่งที่มีดอกสีสันสวยงาม จนผู้คนนิยมนำมาปลูกเป็นไม้ประดับตามโรงเรียน ริมถนนและสถานที่ต่างๆ นอกจากความสวยงามที่เห็นอินทนิลน้ำยังมีสรรพคุณทางยาที่โดดเด่นในเรื่องการรักษาโรคเบาหวานและยังมีสรรพคุณในเรื่องอื่นๆ อีก ว่าแต่อินทนิลน้ำมีดีอะไรบ้าง ตามไปดูกัน

อินทนิลหรืออินทนิลน้ำ เป็นไม้คนละชนิดกับอินทนิลบก จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางไปจนถึงขนาดใหญ่ มีถิ่นกำเนิดที่ประเทศไทย สามารถพบได้ทั่วไปตามที่ราบลุ่มและบริเวณใกล้แหล่งน้ำทั่วทุกภาคโดยจะพบมากเป็นพิเศษในป่าดงดิบที่ภาคใต้ ดอกมีสีสันสวยงาม มีชื่อเรียกตามท้องถิ่นเช่น ฉ่องมู ซอง ตะแบกอินเดีย(กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี) ตะแบกดำ(กรุงเทพฯ) บาเอ(ปัตตานี) เป็นต้น มีการยกย่องดอกอินทนิลว่าเป็น Flower of the Queen หรือราชินีแห่งดอกไม้ เนื่องจากอินทนิลมีดอกมีสวยงามมาก

อินทนิลน้ำสามารถเจริญเติบได้ดีในดินเกือบทุกสภาพ โตไว ชอบแสงแดดจัด ชอบน้ำปานกลางแต่ก็สามารถอดทนต่อสภาวะน้ำท่วมขังได้ ขยายพันธุ์ได้ง่ายโดยการใช้เมล็ด ซึ่งก็สามารถขยายพันธุ์ได้เองตามธรรมชาติ

ลำต้น เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางไปถึงใหญ่ ลำต้นสูง 5-20 เมตร ในช่วงแรกๆ ลำต้นจะเล็กและคดงอ เมื่อโตขึ้นต้นจะตรงขึ้น ลำต้นส่วนล่างแทบไม่มีกิ่งก้านใด แต่จะแตกกิ่งก้านเป็นพุ่มแผ่กว้างบริเวณเรือนยอด เปลือกลำต้นค่อนข้างเรียบ มีสีน้ำตาลอ่อนหรือสีเทา มีรอยด่างๆ เห็นได้ชัดเจนทั่วลำต้น เปลือกในสีออกม่วง ส่วนเนื้อไม้หากตัดใหม่จะเป็นสีแดงเรื่อๆ หรือสีชมพูอ่อน เมื่อเวลาผ่านไปจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอมแดง เป็นไม้ที่ค่อนข้างแข็งแรง ตกแต่งได้ง่าย ขัดเงาแล้วสวยงามจึงนิยมนำมาเฟอร์นิเจอร์ไม้

ใบ เป็นใบเดี่ยว แตกใบเรียงสลับกัน ใบเป็นรูปขอบขนานหรือรูปหอก ปลายใบแหลม โคนใบมนกว่าและเบี้ยว เนื้อใบค่อนข้างหนา ขอบใบเรียบแต่บางใบอาจจะเป้นคลื่นเล็กน้อย ผิวใบทั้งสองด้านเรียบเกลี้ยง เป็นมัน เส้นกลางใบสีเหลือง มีเส้นแขนงประมาณ 9-17 คู่

ดอก ดอกออกเป็นช่อขนาดใหญ่ มีสีหลายระดับเช่น สีม่วง สีม่วงอ่อน สีม่วงอมชมพู ช่อดอกออกตามปลายกิ่ง กลีบฐานดอกเชื่อติดกันเป็นกรวยมีขนปกคลุม กลีบดอกบาง มี 6 กลีบรูปร่างคล้ายช้อนคือ ปลายกลีบแบน โคนกลีบเรียวยาว ผิวกลีบไม่เรียบ เป็นคลื่นเล็กน้อย ตรงกลางมีเกสรตัวผู้อยู่เป็นจำนวนมาก ยอดของเกสรตัวผู้มีสีเหลือง

ผล  ลักษณะคล้ายกระสวยหรือรูปไข่ ป่องตรงกลางและก้นจะแหลมเล็กน้อย จุกผลเป็นรูปถ้วย ผิวเรียบแข็ง สีเขียวอมเทา ผลแก่เป็นสีน้ำตาล จะแตกออกเป็นแฉกๆ 6 แฉก

เมล็ด มีขนาดเล็ก มีปีกบางๆ

2. รากของอินทนิลน้ำมีรสขม ช่วยรักษาแผลในปากและลำคอ

3. อินทนิลน้ำมีสรรพคุณช่วยขับปัสสาวะ แก้อาการปัสสาวะแสบขัด ปัสสาวะกระปริดกระปรอย

4. อินทนิลน้ำช่วยให้นอนหลับลึก หลับสบายมากขึ้น

5. อินทนิลน้ำมีสรรพคุณช่วยลดไข้ ลดอาการอักเสบ ยับยั้งและต่อต้านเชื้อไวรัส เชื้อรา

6. อินทนิลน้ำสามารถปลูกเป็นไม้ประดับ เนื่องจากเจริญเติบโตได้เร็ว ให้ร่มเงาและดอกอินทนิลน้ำมีสีสันสวยงามมาก

7. อินทนิลน้ำนำมาเป็นไม้ตกแต่ง ทำเฟอร์นิเจอร์ได้ ไม้อินทนิลเป็นไม้ที่ค่อนข้างแข็งแรง เนื้อไม้ทนทาน ตกแต่งได้ง่าย เมื่อนำมาขัดจะมันเงาสวยงาม สามารถนำมาทำเป็นพื้นบ้าน ฝาบ้าน และยังเหมาะสำหรับนำมาทำเฟอร์นิเจอร์ต่างๆ เพื่อตกแต่งบ้าน นอกจากนี้ยังนำไปทำอย่างอื่นได้อีก เช่น เรือ พาย ลังหรือถังไม้ หีบไม้ อุปกรณ์การเกษตรต่างๆ เป็นต้น

สำหรับใครที่จะนำอินทนิลน้ำมาเป็นยาสมุนไพรเพื่อดูแลสุขภาพตัวเอง อาจจะสับสนได้ระหว่างอินทนิลน้ำและอินทนิลบก เนื่องจากมีลักษณะที่คล้ายคลึงกันจนแทบแยกไม่ออก หากเข้าใจผิดโดยนำอินทนิลบกมารับประทาน จะไม่ได้ประโยชน์อันใดเลยเนื่องจากอินทนิลบกไม่มีสรรพคุณทางยา ดังนั้นก่อนนำมาใช้ควรสังเกตข้อแตกต่างให้ดี คือ อินทนิลบกจะมี ใบ ดอกและผลขนาดใหญ่กว่าอินทนิลน้ำมาก ใบจะป้อมและกว้างกว่ารวมทั้งปลายใบอินทนิลบกจะจะมน ถ้าหากแหลมจะไม่เรียวแหลมแบบอินทนิลน้ำแต่จะแหลมสั้น ดอกอินทนิลบกจะไม่มีจุกซึ่งเห็นได้ชัดเจนแต่อินทนิลน้ำมีจุก น่าจะพอแยกกันออกแล้วสำหรับอินทนิลทั้งสองประเภท อย่าลืมดูให้ดีก่อนนำมารับประทานเพราะถ้าหากรับประทานผิดจะไม่มีผลในการรักษาเลย