"ไขมัน" ประเภทไหนมีประโยชน์ต่อสุขภาพกันแน่? (กรดไขมันไม่อิ่มตัว และ กรดไขมันอิ่มตัว)

"ไขมัน" คือสารอาหารจำเป็นที่คนเราต้องได้รับทุกวัน แต่ทำไมคนส่วนใหญ่ถึงพยายามหลีกเลี่ยงมันกัน นั่นอาจเป็นเพราะทุกคนมีความคิดต่อไขมันในด้านลบเสียมากกว่า ทั้งที่ในความเป็นจริงแล้วไขมันมีหน้าที่สำคัญที่ช่วยดูแลสุขภาพด้วยเช่นเดียวสารอาหารอื่นๆ อย่างคาร์โบไฮเดรต โปรตีน วิตามิน และเกลือแร่ ฉะนั้นหากร่างกายได้รับไขมันที่จำเป็นไม่เพียงพอก็มีส่วนจะทำให้สุขภาพไม่สมบูรณ์แข็งแรงได้ แต่เหตุผลเพียงเท่านี้อาจยังไม่มากพอจะทำให้ทุกคนหันมาสนใจไขมันเท่าไร เราจึงมีคำอธิบายประเภทของไขมัน และคุณค่าดีๆ ประโยชน์ของไขมันมาฝากกัน

ไขมันมีประโยชน์ต่อสุขภาพด้วยหรือ?

1. วิตามินเอ วิตามินดี วิตามินอี และวิตามินเค เป็นกลุ่มของวิตามินที่ไม่ละลายในน้ำ แต่ละลายได้ดีในไขมัน จึงจำเป็นต้องมีไขมันเข้าไปเป็นตัวทำละลาย และช่วยดูดซึมวิตามินเหล่านี้เข้าสู่ระบบต่างๆ ในร่างกาย

2. ไขมันจากพืชเป็นแหล่งผลิตวิตามินอีและวิตามินเค ส่วนไขมันจากสัตว์เป็นแหล่งผลิตวิตามินเอและวิตามินดี

3. ทราบไหมว่าไขมันที่อยู่ในอาหารจะทำให้อาหารมีความชุ่มเนื้อนุ่มน่ากิน มีรสชาติดีอร่อย และช่วยให้รู้อิ่มได้นานเพราะไขมันย่อยช้ากว่าคาร์โบไฮเดรตและโปรตีน

4. ไขมันมีคุณสมบัติที่ช่วยทำให้ร่างกายอบอุ่น อันเนื่องมาจากไขมันที่สะสมใต้ผิวหนังเป็นเกราะป้องกันการระเหยของความร้อนออกจากร่างกาย และยังช่วยให้ผิวหนังสดชื่น มีความชุ่มชื่น

5. การสะสมของไขมันในร่างกายมีส่วนช่วยไม่ให้อวัยวะต่างๆ ภายในได้รับการกระทบกระเทือนได้

6. ไขมันทุกชนิดไม่ว่าจะเป็นไขมันจากพืชหรือไขมันจากสัตว์จะให้พลังงานแก่ร่างกายมากกว่าสารอาหารชนิดอื่น ไขมันบริสุทธิ์ทุกชนิดให้พลังงานที่เท่ากันคือ พลังงาน 9 กิโลแคลอรี ต่อไขมัน 1 กรัม

7. ช่วยในการสงวนโปรตีนให้แก่ร่างกาย คือไม่ให้ร่างกายใช้สารอาหารโปรตีนเพื่อให้พลังงานแก่ร่างกาย

8. มีกรดไขมันจำเป็นบางชนิดที่ช่วยในการเจริญเติบโต และป้องกันการอักเสบของผิวหนัง โดยเฉพาะกรดไขมันไม่อิ่มตัวที่ช่วยลดความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด ลดระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดีในเลือดได้

9. ไขมันจะช่วยหล่อลื่นให้ระบบการขับถ่ายทำงานได้สะดวกขึ้น

ประเภทของกรดไขมันไม่อิ่มตัว

ชนิดและประเภทของกรดไขมัน...แบ่งย่อยได้เป็น 2 กลุ่ม คือ

1. กรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยว เป็นไขมันที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพเพราะมีโอเมก้า 9 ร่างกายสร้างได้เองและหากกินจากอาหารในปริมาณเหมาะสมจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมระดับคอเลสเตอรอล ลดคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี เพิ่มคอเลสเตอรอลชนิดดี ความเสี่ยงที่จะเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดลดลงด้วย สามารถพบได้ในน้ำมันมะกอก น้ำมันอะโวคาโด น้ำมันคาโนลา น้ำมันเมล็ดองุ่น น้ำมันมะม่วงหิมพานต์ น้ำมันรำข้าว เป็นต้น

2. กรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน พบได้ในน้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันข้าวโพด น้ำมันดอกทานตะวัน น้ำมันงา หรือน้ำมันปลา ร่างกายไม่สามารถสร้างได้เองจึงต้องได้รับจากอาหาร มีคุณสมบัติที่ดีต่อสุขภาพทั้งการช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเส้นเลือด โอกาสจะเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดน้อยลง มีโอเมก้า 3 และโอเมก้า 6 ซึ่งป้องกันการอักเสบต่างๆ ทำให้ความดันโลหิตลดลง เพิ่มภูมิคุ้มกันในร่างกาย และป้องกันโรคอัลไซเมอร์

ประเภทกรดไขมันอิ่มตัว

หากกินกรดไขมันชนิดนี้ในปริมาณมากจะเกิดการสะสมในร่างกายจนเป็นโรคอ้วน และยังเพิ่มระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี มีความเสี่ยงโรคหลอดเลือดหัวใจและโรคหลอดเลือดสมองได้สูงนั่นเอง

ไขมันทรานส์...ไขมันร้าย ทำลายสุขภาพ

เป็นประเภทกรดไขมันที่จัดว่าไม่ดีต่อสุขภาพ ถือเป็นศัตรูของคนรักสุขภาพเลยทีเดียว เนื่องจากมีผลเสียทำให้ระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดีเพิ่มขึ้น ระดับคอเลสเตอรอลชนิดดีลดลง และยังย่อยยากกว่ากรดไขมันประเภทอื่น อาจก่อให้เกิดความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคหัวใจ โรคไขมันอุดตันในเส้นเลือด โรคความดันโลหิตสูง และโรคเบาหวาน ไขมันทรานส์นั้นเกิดจากการนำกรดไขมันไม่อิ่มตัวมาแปรรูปให้กลายเป็นกรดไขมันอิ่มตัวสูง ทำให้มีคุณสมบัติเก็บได้นานโดยไม่เหม็นหืน ไม่เป็นไข ทนความร้อนสูง ราคาถูก จึงนิยมนำมาใช้ในกลุ่มอาหารฟาสต์ฟู้ดและเบเกอรี่ เป็นกรดไขมันที่ควรหลีกเลี่ยงมากที่สุด

หลังจากได้รู้จักประเภทของไขมันชนิดต่างๆ กันไปแล้ว...ถึงตรงนี้คงหายกลัวไขมันกันแล้วใช่ไหม เพราะไขมันจะเป็นบ่อเกิดทำให้เกิดโรคมากมายก็ต่อเมื่อเรากินไขมันที่มีประโยชน์น้อยมากกว่าไขมันที่มีประโยชน์มาก จำไว้ว่าไขมันไม่ได้มีประเภทเดียว แต่ละประเภทมีข้อดีข้อเสียต่างกันไป หากรู้จักและเข้าใจธรรมชาติของไขมันดีพอ ก็จะช่วยให้เราสามารถกินไขมันได้อย่างมีสุขภาพดี

บทความอื่นๆ ที่เกี่ยวกับเรื่องน่ารู้...คู่สุขภาพดี